Stem in de Stad
Vriendelijkheid als wapen voor 2024
Joost van den Bogert
HAARLEM – De Eerste Wereldoorlog was pas net uitgebroken, toen op kerstavond 1914 Engelse soldaten lichtjes zagen branden in de Duitse loopgraven. De lezer kent het verhaal misschien wel. Er kwamen kerstbomen naar boven en de wind droeg gezongen kerstliedjes over het niemandsland naar de overkant. “Please, don’t shoot, Englishmen, you don’t shoot, we don’t shoot!” Zo kwam een Duitse soldaat uit de mist naar de overkant.
Kerst 1914 zou historisch worden. Duitsers en Engelsen vierden samen feest en er werd gevoetbald: 3-2 voor de Duitsers. Een spel was misschien wel het beste alternatief voor de loopgraven. Immers, de ene partij heeft de eer van het land gered met de winst, de andere partij door te ‘vechten als leeuwen’.
Vernisje
Vrede op aarde, dé kerstgedachte, dat lijkt de moraal van dit verhaal. Maar het loopt helaas anders af. Vrede bleek inderdaad niet meer dan een spel, een vluchtig vernisje over een gewelddadige werkelijkheid. Een paar dagen na Kerst was alles voorbij. Er moest weer worden gevochten, doorbraken moesten geforceerd worden. Mensenlevens telden niet meer. Wat met Kerst was gebeurd, mocht niet meer gebeuren. Vrede op aarde? Ja, maar niet voor het ‘echie’, toch? Vrede is niet meer dan een naïeve wensdroom.
Het kerstverhaal, het oorspronkelijke, speelt zich ook af in een enorm gewelddadig land. Opstandelingen tegen onderdrukking werden langs de wegen massaal aan kruisen gehangen door de Romeinen. In die omstandigheden krijgt een tienermoeder ergens in een steeg voor het eerst een kindje. Ze legt haar zoontje in een voerbak, in een stal tussen de dieren. En dan klinkt de kerstgedachte als volgt, bij een paar schapenboeren op het platteland. “Wees niet bang, ik breng jullie goed nieuws! Vrede op aarde voor heel het volk! Dat is te vinden in een voerbak, bij het kerstkind van moeder Maria.”
Vriendelijkheid
Bij Stem in de Stad oefenen we met wat die schapenboeren deden: nieuwsgierig op zoek gaan naar ‘vrede op aarde’. Dat doen we in 2024 met het thema vriendelijkheid. En dan niet vriendelijkheid als ‘een vluchtig vernislaagje’. We willen vriendelijkheid hanteren als wapen in de strijd voor vrede. Hoe dat zit bij de lezer weet ik niet, maar vriendelijkheid beoefenen lijkt mij een mooie uitdaging voor 2024. Mocht de lezer nog oefenruimte zoeken, er is genoeg te doen bij Stem in de Stad. Een vriendelijk 2024 gewenst!
Bron: https://www.rodi.nl/haarlem/nieuws/373905/vriendelijkheid-als-wapen-voor-2024